Άγχος & Κρίσεις Πανικού

Ζαχαρίας Καβαρλίγκος | Ψυχολόγος Ψυχοθεραπευτής

Άγχος και κρίσεις πανικού είναι μια κατάσταση στην οποία λίγο πολύ οι περισσότεροι άνθρωποι καλούνται κάποια στιγμή της ζωής τους να αντιμετωπίσουν. Η συχνότητα και η ένταση εμφάνισης μπορεί να διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, με περιπτώσεις να φτάνουν έως τις κρίσεις πανικού. Τα συμπτώματα του άγχους και των κρίσεων πανικού, είναι σε θέση να επηρεάσουν τόσο την ψυχολογία ενός ατόμου όσο και να δημιουργήσουν σωματικές διαταραχές και προβλήματα.

Προκειμένου όμως να κατανοήσουμε τα αίτια εμφάνισης του άγχους και των κρίσεων πανικού, καλό θα ήταν να δούμε μερικές αναλυτικότερες πληροφορίες για το τι είναι η κάθε μία από αυτές τις δύο έννοιες.

Τι είναι το άγχος;

Το άγχος αποτελεί μια δυσάρεστη και αρκετές φορές διάχυτη κατάσταση η οποία συνοδεύει συνήθως μια σωματική και ψυχική αντίδραση σε μια απειλή ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να ερμηνευθεί ως απειλή. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων το άγχος μπορεί να συνοδευτεί και από σωματικά συμπτώματα, όπως καρδιακή αρρυθμία ή ταχυκαρδία, πονοκεφάλους, εφίδρωση κλπ. Η συγκεκριμένη κατάσταση απασχολεί ένα αρκετά υψηλό ποσοστό του πλανήτη ενώ σχετίζεται με τα συναισθήματα της αγωνίας, του εκνευρισμού, της δυσφορίας, της στεναχώριας, του φόβου και πολλών ακόμη.

Ένα αρκετά συχνό λάθος είναι η συσχέτιση του άγχους με το στρες. Αν και οι δύο αυτές έννοιες μπορεί να σχετίζονται στην ουσία πρόκειται για δύο διαφορετικές καταστάσεις. Το στρες αποτελεί μια ψυχοσωματική κατάσταση κατά την οποία μπορεί να παρουσιάζεται έντονη νευρικότητα και εκνευρισμός, ενώ συνήθως οι αιτίες ενδέχεται να αφορούν την πίεση που ασκείται στον άνθρωπο από το περιβάλλον του π.χ. επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις, κάποια ασθένεια κ.α. Το άγχος από την άλλη χαρακτηρίζεται κυρίως ως ένα αίσθημα της ανησυχίας και της ανασφάλειας ενώ σε κάποιες περιπτώσεις δεν μπορεί να εντοπιστεί η αιτία από αυτόν που το βιώνει.

Συμπτώματα του άγχους και των κρίσεων πανικού

Τα συμπτώματα του άγχους και της κρίσης πανικού, αν και διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι τα παρακάτω:
• Εφίδρωση
• Πόνος στο στήθος το οποίο συχνά αποκαλείται από τον πάσχων ως «πλάκωμα»
• Καρδιακές Αρρυθμίες
• Ταχυκαρδία
• Εξάψεις
• Ταχύπνοια
• Τρέμουλο και ρίγος
• Φόβος θανάτου
• Αίσθηση ότι χάνεται ο έλεγχος
• Πονοκέφαλος και πόνος στο στομάχι
• Ζαλάδες και τάση για λιποθυμία
• Ναυτία, μούδιασμα ή στεγνό στόμα

Φυσικά τα ως άνω συμπτώματα είναι μόνο μερικά από αυτά μπορεί να κληθεί να αντιμετωπίσει κάποιος με κρίσεις πανικού. Ωστόσο, το σημαντικότερο σύμπτωμα είναι ο φόβος ότι θα ξανασυμβεί. Ένας φόβος που, αν και δεν επηρεάζει άμεσα την υγεία του ατόμου, μπορεί να μειώσει την ποιότητα ζωής του σε σημαντικό βαθμό.

Μάλιστα, αυτό που θα πρέπει να τονίσουμε είναι ότι τα συμπτώματα των κρίσεων πανικού βιώνονται πολύ έντονα, ενώ πολύ σύνηθες τις πρώτες φορές που θα συμβεί σε κάποιον να αναζητήσει και ιατρική βοήθεια στην προσπάθεια του να κατανοήσει τι είναι αυτό που του συμβαίνει. Συνήθως τα συμπτώματα στις κρίσεις πανικού διαρκούν λίγα λεπτά και σταδιακά αρχίζουν να υποχωρούν, χωρίς ωστόσο αυτό να είναι απόλυτο.

Ποια είναι τα αίτια των κρίσεων πανικού;

Υπάρχουν μερικοί παράγοντες που ενισχύουν την προδιάθεση εμφάνισης των καταστάσεων αυτών. Τέτοιοι παράγοντες είναι η ιδιοσυγκρασία του ατόμου, εάν δηλαδή είναι πιο επιρρεπής σε αρνητικές σκέψεις, η κληρονομικότητα, περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως πχ η απώλεια ενός κοντινού ανθρώπου, ξαφνικές αλλαγές στη ζωή κάποιου (διαζύγιο, γέννηση παιδιού). Ωστόσο όλα τα παραπάνω αφορούν την ψυχοθεραπεία συμπληρωματικά καθώς μέσα από τις συνεδρίες επιχειρούμε να δούμε για ποιόν λόγο ο άνθρωπος τελικά εμφανίζει το συγκεκριμένο σύμπτωμα όπως και ποιες ανεπίλυτες συγκρούσεις και ζητήματα έχουν κινητοποιηθεί και επεξεργάζεται όταν τελικά βιώνει μια κρίση πανικού.