Ψυχοσωματικά συμπτώματα

Ψυχοσωματικά συμπτώματα ονομάζονται τα συμπτώματα εκείνα που δεν οφείλονται απαραίτητα σε βιολογικούς παράγοντες, δηλαδή ένα πρόβλημα στο ανθρώπινο σώμα. Αντιθέτως, πρόκειται για συμπτώματα που οφείλονται κατά κύριο λόγο σε ψυχολογικούς παράγοντες. Πολλές φορές το σώμα εκφράζει όλα αυτά που δεν μπορούν να ειπωθούν και περιγράφει με σωματικά συμπτώματα την γενική δυσκολία έκφρασης των συναισθημάτων ενός ανθρώπου.

Αυτό που θα πρέπει να τονιστεί είναι ότι τα ψυχοσωματικά συμπτώματα είναι χρήσιμο γίνουν κατανοητά ως ένδειξη η οποία βοηθάει ένα άτομο να καταλάβει ότι πρέπει να αντιμετωπίσει ένα θέμα που το απασχολεί και το δυσκολεύει. Σε αυτή την περίπτωση λοιπόν έχει νόημα τόσο η ανακούφιση των συμπτωμάτων όσο και η επίλυση της αιτίας που τα κινητοποιεί.

Τι είναι τα ψυχοσωματικά συμπτώματα;

Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα συνθέτουν την έννοια του σώματος με αυτή της ψυχής και του νου. Όταν αναφερόμαστε σε αυτά, συνήθως εννοούμε μια σωματική πάθηση ή σύμπτωμα το οποίο οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες.

Ένα βασικό χαρακτηριστικό των συμπτωμάτων αυτών είναι ότι δεν μπορούν να ερμηνευτούν ως απόρροια μιας ιατρικής κατάστασης παρά το γεγονός ότι εκδηλώνονται μέσω μιας σωματικής διαταραχής. Για παράδειγμα όταν ένα άτομο παρουσιάζει δύσπνοια αλλά το αναπνευστικό του σύστημα δεν παρουσιάζει κάποιο πρόβλημα. Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα μάλιστα μπορεί να εξαφανίζονται και να επανεμφανίζονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα επηρεάζοντας αρνητικά την ζωή εκείνου που τα βιώνει.

Είναι στην ουσία μια σωματοποιημένη εξωτερίκευση των συναισθημάτων & των ψυχολογικών συγκρούσεων ενός ανθρώπου. Άλλες φορές μπορεί να εκδηλωθούν όταν ο άνθρωπος νιώθει πίεση από συναισθήματα που δεν μπορεί να εκφράσει και άλλοτε καθώς πείθει τον εαυτό του ότι αυτά τα συναισθήματα δεν υπάρχουν καταπιέζοντας τα. Μεταφορικά θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τα ψυχοσωματικά συμπτώματα με μια «κραυγή βοηθείας» με δίαυλο επικοινωνίας το σώμα.

Ποια είναι τα πιο συχνά ψυχοσωματικά συμπτώματα;

Μπορούμε να αναγνώσουμε τα ψυχοσωματικά συμπτώματα σαν μια δεύτερη γλώσσα επικοινωνίας που έχει το σώμα για ζητήματα που για διάφορους λόγους το άτομο δεν μπορεί να διαχειριστεί την συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Μερικά από τα συχνότερα ψυχοσωματικά συμπτώματα είναι:

• Ημικρανίες και πονοκέφαλοι: Ένας από τους πιο συχνούς τρόπους εκδήλωσης του άγχους και άλλων συσσωρευμένων συναισθημάτων που δεν έχουν επεξεργαστεί.
• Στομαχικές διαταραχές: Οι ψυχολογικοί παράγοντες διαδραματίζουν έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο σε αρκετά γαστρεντερικά προβλήματα.
• Καρδιαγγειακά συμπτώματα: Η καρδιά και το κυκλοφοριακό σύστημα είναι επίσης πολύ ευαίσθητα στο στρες.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι κάθε ψυχολογική κατάσταση που βιώνει ένα άτομο μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικές επιπτώσεις στο σώμα του, οι οποίες μάλιστα μπορεί να περιλαμβάνουν πολύ περισσότερα συμπτώματα από αυτά που προαναφέραμε.

Γιατί είναι τόσο σημαντικά τα ψυχοσωματικά συμπτώματα;

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος θα μπορούσε να παρομοιαστεί με ένα κέντρο που ελέγχει ολόκληρη τη λειτουργία ενός ανθρώπου και συνδέεται άμεσα με όλα τα ζωτικά όργανα. Κατά συνέπεια, κάθε παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει το ανθρώπινο μυαλό, είτε οργανικός είτε ψυχολογικός, μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση σωματικών ενοχλήσεων.

Άλλωστε, το γεγονός ότι κάποια συμπτώματα οφείλονται σε ψυχολογικούς παράγοντες δεν τα κάνει λιγότερο αληθινά ή ενοχλητικά. Πρόκειται για αληθινές σωματικές διαταραχές που αν δεν αναζητηθεί η αιτία τους μπορεί να οδηγήσουν σε πολύ δυσάρεστες καταστάσεις. Μια από τις διαφορές λοιπόν των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων με τις υπόλοιπες ασθένειες είναι το αίτιο που τα υποκινεί.